Vremeplov
- 18.novembar
Danas je srijeda, 18. novembar
2009. godine. U svijetu se, na današnji datum, pored ostalog, dogodilo:
9. g.n.e. Rođen je rimski car Tit Flavije Vespazijan (Titus
Flavius Vespasianus), osnivač dinastije Flavija. Tokom vladavine od
69. do smrti 79. pokorio je Galileju i zauzeo krajeve oko Jerusalima.
U Rimu je podigao veličastvene građevine poput Koloseuma, Kapitola i
Amfiteatra.
1477. Engleski štampar Vilijam Keksten izdao u Vestminsteru
prvu knjigu štampanu u Engleskoj na engleskom jeziku "The Dictes and Sayings of the Philosophers".
1626. Papa Urban VIII osvještao je baziliku Svetog Petra
u Rimu.
1786. Rođen je njemački kompozitor Karl Marija Fridrih Ernst
fon Veber, tvorac njemačke romantične opere. Posebno je značajna njegova
opera "Čarobni strijelac" kojom je prekinuo sa tradicijom italijanske opere i uveo romantizam u muzičko-scensku
umjetnost.
1860. Rođen poljski državnik, pijanista i kompozitor, Ignac
Jan Paderevski, profesor Konzervatorijuma u Varšavi. Od 1919. do 1921.
bio je premijer i šef diplomatije a 1940. predsjednik Poljske (opera "Manra", "Poljska fantazija" za klavir i orkestar, jedna simfonija, klavirska djela, solo pjesme).
1903. SAD su s Panamom potpisale ugovor kojim su dobile
neograničeno pravo korišćenja Panamskog kanala. Godine
1979. postignut je sporazum da Panama dobije potpuni suverenitet nad
kanalom 31. decembra 1999.
1910. U Meksiku je izbila seljačka revolucija čije su vođe
bili Pančo Vilja i Emilio Zapata. Tokom revolucije koja je trajala do
1917. poginulo je više od milion ljudi.
1922. Umro je francuski pisac Marsel Prust. Njegov književni
postupak u ciklusu romana "U potrazi za izgubljenim vremenom" (1913), i na planu sadržaja i na planu forme, zaokuplja pažnju književnih kritičara
i istoričara tokom čitavog 20. vijeka. Smatra se da je, uz Kafku i Džojsa,
Prustovo djelo presudno uticalo na razvoj modernog romana u prošlom
vijeku.
1928. U filmu "Parobrod Vili" prikazanom
u Njujorku prvi put se pojavio Miki Maus, popularni junak crtanih filmova
Volta Diznija.
1936. Njemačka i Italija su priznale vladu generala Fransiska
Franka u Španiji.
1945. Na prvim izborima u Bugarskoj poslije Drugog svjetskog
rata, koje je opozicija bojkotovala, pobijedio je Otečestveni front
predvođen komunistima.
1969. Modul američkog vasionskog broda "Apolo
12" s astronautima Čarlsom Konradom i Alenom Binom spustio se na Mjesec. Bio je
to drugi svemirski brod koji je dotakao mjesečevo tlo.
1978. U Džonstaunu u Gijani 914 Amerikanaca pripadnika sekte "Hram
naroda" izvršilo je kolektivno samoubistvo. Oni su zajedno sa svojim vođom Džimom Džonsom
popili cijanid izmiješan sa voćnim sokom. Članovi sekte koji su odbili
da ispiju otrov su ubijeni.
1991. Umro je čehoslovački državnik slovačkog porijekla
Gustav Husak, predsjednik Čehoslovačke od 1975. Na čelo Komunističke
partije došao je poslije vojne intervencije Varšavskog pakta 1968, zamijenivši
Aleksandera Dubčeka. Pod pritiskom javnosti 1989. je podnio ostavku.
1991. Nakon 86 dana opsade pripadnici Jugoslovenske narodne
armije ušli su u razrušeni Vukovar. U borbama sa hrvatskim snagama poginulo
je više hiljada ljudi, među kojima veliki broj civila. Od 45.000 stanovnika,
oko 10.000, koliko je ostalo u gradu, izašlo je iz podruma u kojima
su proveli gotovo tri mjeseca.
1993. Lideri Južne Afrike, crnci i bijelci, odobrili su
ustav kojim je označen kraj politike aparthejda u toj zemlji.
1999. Na samitu OEBS-a u Istanbulu usvojena je Povelja o
evropskoj bezbjednosti kojom se sukobi unutar država smatraju legitimnim
predmetom brige međunarodne zajednice.
2001. Nakon petogodišnje zabrane, tokom talibanske vlasti
u Avganistanu, televizija Kabul je počela da emituje program.
2002. Umro američki glumac Džejms Koburn koji je najzapaženije
uloge ostvario u filmovima "Naš čovjek Flint" i "Sedam veličanstvenih".
2003. Haški tribunal objelodanio je optuznicu protiv bivšeg
lidera samoproklamovane Republike Srpske Krajine (Hrvatska) Milana Babića
za zločine protiv čovječnosti nad hrvatskim civilima 1991-92. godine.
Babić je priznao krivicu i 29. juna 2004. osuđen na 13 godina zatvora.
2003. U Beogradu je održana posljednja sednica koalicije
Demokratske opozicije Srbije (DOS), koji je prestao da postoji nakon
raspisivanja parlamentarnih izbora za 28. decembar te godine. DOS je
došao na vlast u Srbiji nakon pobjede na izborima 2000. kada je poražen
bivši režim koji je oličavao haški optuženik Slobodan Milošević.
2004. Češki predsednik Vaclav Klaus potpisao je zakon kojim
se nakon 140 godina ukida vojni rok, a od januara 2005. uvodi potpuno
profesionalna vojska.
2007. Na parlamentarnim izborima na Kosovu je pobijedila
Demokratska partija Kosova Hašima Tačija.
|